Widget przeznaczony do wyświetlania podstawowych informacji o artykule. Aby edytować te informacje przejdź do podstawowej edycji.

Afazja u dzieci: czym jest, jakie są jej rodzaje, przyczyny i objawy?

Afazja, czyli brak porozumiewania się za pomocą mowy, może mieć różne przyczyny związane z uszkodzeniem mózgu, narządów mowy czy słuchu, a także zaburzeniami psychicznymi. U dzieci najczęściej mówi się o afazji rozwojowej, czyli takiej, w której nie dochodzi do zaniku opanowanej już mowy, a niedostatecznym rozwojem systemu językowego uniemożliwiającego werbalną komunikację. Z czego wynika zaburzenie nazywane afazją dziecięcą? Jakie wyróżniamy jego typy i jak się przejawia? Jak przeprowadzić u dziecka diagnozę ewentualnej afazji?

AKTUALIZACJA: 20 września, 2024
Afazja u dzieci: czym jest, jakie są jej rodzaje, przyczyny i objawy?
Dorota Malżycka
WERYFIKACJA MERYTORYCZNA

Dorota Malżycka

Spis treści

Wszystkie elementy spisu treści zostaną pobrane i wyświetlone automatycznie na podstawie uzupełnionych danych w widgetach "Rozdział"

Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Afazja dziecięca - czym jest to zaburzenie mowy?

Wartość odnośnika: Afazja-dzieci-ca---czym-jest-to-zaburzenie-mowy--

Afazja dziecięca - czym jest to zaburzenie mowy?

Według WHO afazja to “zaburzenie języka związane z brakiem wykształcenia się kompetencji, ich wykształceniem się w stopniu niewystarczającym do prawidłowej realizacji wypowiedzi lub z rozpadem systemu komunikacyjnego” (Jarzębowska, 2003).

 

Afazja rozwojowa nazywana jest w literaturze także afazją dziecięcą, niedokształceniem mowy o typie afazji czy wrodzonym niedorozwojem ekspresji i/lub recepcji słownej. Czym w praktyce jest afazja dziecięca?

 

Jest to niedostateczny rozwój umiejętności mowy w stosunku do wieku dziecka, przy czym mowa może od początku rozwijać się nieprawidłowo, jak i możemy zauważać cofanie się czy zatrzymywanie rozwoju zdolności werbalnych. Problemy mogą dotyczyć zarówno czynnego używania mowy, jak i jej rozumienia.

 

Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Jakie wyróżniamy typy afazji?

Wartość odnośnika: Jakie-wyr-niamy-typy-afazji--1

Jakie wyróżniamy typy afazji?

Podstawowym podziałem afazji występującej u dzieci jest podział na afazję wrodzoną lub rozwojową (tzw. dysfazja), oraz afazję nabytą, która występuje już po opanowaniu przez dziecko systemu językowego.

 

Afazja nabyta może przejawiać się jako utrata już wykształconej do pewnego etapu mowy, zahamowanie jej rozwoju, regres (cofnięcie), a także opóźnienie dalszego rozwoju mowy.

 

Afazja wrodzona natomiast skutkuje niewykształceniem się mowy wcale lub w niewielkim stopniu (Pilarska, 2017).

 

Wyróżniamy trzy typy afazji dziecięcej ze względu na stopień rozumienia i używania mowy. Są to: 

  • afazja ekspresyjna, inaczej motoryczna - w jej przebiegu występują problemy w ekspresji mowy,
  • afazja percepcyjna, inaczej czuciowa - w jej przebiegu występują problemy z odbiorem, rozumieniem mowy,
  • afazja percepcyjno-ekspresyjna - występują problemy zarówno w ekspresji, jak i percepcji mowy.

U dzieci z afazją wrodzoną często dochodzi do upośledzenia rozwoju struktur mózgowych odpowiedzialnych za wykształcenie zdolności percepcyjno-ekspresyjnych, w związku z tych charakter zaburzenia mowy ma charakter całościowy – zarówno jeśli chodzi o percepcję, jak i ekspresję mowy.

 

Jeśli chodzi o objawy dzieci z afazją nabytą – dochodzi tu do zahamowania, regresu i/lub opóźnienia dalszego rozwoju mowy, a dziecko może także utracić wcześniej nabyte zdolności – zarówno ekspresyjne, jak i percepcyjne, lub tylko jedne z nich.

Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Jakie są przyczyny afazji u dzieci?

Wartość odnośnika: Jakie-s-przyczyny-afazji-u-dzieci--2

Uszkodzenia mózgu

Afazję mogą powodować organiczne uszkodzenia mózgu – nazywana jest ona wtedy afazją nabytą. U dzieci najczęstszymi przyczynami afazji nabytej są:

  • udar niedokrwienny lub krwotoczny mózgu,
  • urazy w obrębie czaszki,
  • choroby zapalne,
  • choroby zwyrodnieniowe,
  • procesy rozrostowe (np. guzy mózgu),
  • padaczka, w tym zespół Landaua-Kleffnera (Pilarska, 2017).

Niektórzy badacze rozróżniają różne zaburzenia mowy związane z uszkodzeniem mózgu zależnie od czasu, w jakim doszło do tego uszkodzenia. Można więc wymienić:

  • alalię – gdy do uszkodzenia mózgu doszło w okresie przed wykształcaniem się mowy, czyli do 1 roku życia (a nawet w okresie prenatalnym lub w czasie porodu); w takim przypadku mowa od początku rozwija się nieprawidłowo; 
  • niedokształcenie mowy o typie afazji – gdy do uszkodzenia mózgu doszło w okresie kształtowania się języka, pomiędzy 1-2 a 6-7 rokiem życia; mowa do pewnego momentu rozwija się prawidłowo, następnie dochodzi do zaburzenia tego procesu (spowolnienie, zatrzymanie lub cofnięcie się rozwoju mowy); 
  • afazja dziecięca – mówimy o niej wtedy, gdy dziecko nabyło już lub częściowo nabyło znaczne kompetencje językowe, a więc gdy do uszkodzenia mózgu dochodzi między 7 a 18 rokiem życia; możemy wtedy mówić o utracie już opanowanych umiejętności mowy (Jastrzębowska, 2003; Kordyl, 1968). Obecnie pojęcia “afazja dziecięca” używa się jednak powszechnie dla określenia afazji występującej u dzieci w każdym wieku.

Afazję, która powstaje przez uszkodzenia mózgu, nazywa się często afazją przewodzenia. Zaburzenia dotyczą tu procesów wyższego rzędu związanych z przetwarzaniem i integracją sygnałów werbalnych w mózgu, a ich przyczyną są najczęściej fizyczne uszkodzenia włókien nerwowych przewodzących informacje w częściach mózgu odpowiedzialnych za mowę.

 

Defekty mogą dotyczyć jednego lub kilku z wyżej opisanych poziomów języka: fonologicznego, syntaktycznego, semantycznego lub pragmatycznego.


Problemy rozwojowe

W przypadku afazji wrodzonej najczęściej mówi się o czynnikach rozwojowych związanych z dysfunkcjami rozwoju ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Przykładowo, polska badaczka E. Dilling-Ostrowska postawiła hipotezę dotyczącą zaburzeń rozwoju lewej tętnicy bruzdy przyśrodkowej mózgu, co z kolei powoduje niedorozwój lewego płata skroniowego. Tego typu problemy rozwojowe OUN prowadzące do powstania afazji wrodzonej najczęściej obserwuje się u chłopców, zwłaszcza lewo- lub oburęcznych.

 

Badaczka mówi także o zaburzeniach mielinizacji (powstawania osłonek mielinowych komórek nerwowych) włókien nerwowych oraz nieprawidłowym rozwoju dróg nerwowych odpowiedzialnych za mowę, które to nieprawidłowości mogą mieć przyczynę już w życiu płodowym (Dilling-Ostrowska, 1982; Skibska, 2012).

Genetyczne czynniki ryzyka

Czasami afazja występuje pomimo braku wystąpienia uszkodzenia mózgu czy innych czynników mogących spowodować nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu nerwowego (jak wcześniactwo czy inne problemy związane z ciążą i porodem). W takich przypadkach zmiany w funkcjonowaniu mózgu mogą być trudne do wykrycia.

 

Na podstawie takich przypadków wielu badaczy uważa, że afazja  może być uwarunkowana genetycznie (Pilarska, 2017). Z tego względu w trakcie diagnozy należy zawsze wziąć pod uwagę wcześniejsze występowanie problemów z rozwojem mowy w rodzinie.


Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Jakie są objawy afazji u dzieci?

Wartość odnośnika: Jakie-s-objawy-afazji-u-dzieci--3

Jakie są objawy afazji u dzieci?

Pierwszym sygnałem, który najczęściej niepokoi rodziców, jest brak oczekiwanego w stosunku do wieku dziecka rozwoju mowy. Kolejnym przejawem afazji może być utrata już opanowanych umiejętności językowych, zatrzymanie się rozwoju mowy, jego spowolnienie lub cofnięcie.

 

Objawy afazji u dzieci wynikają z deficytów systemów językowego, które wpływają zarówno na ekspresję mowy, jak i na jej percepcję oraz wszystkie inne składniki systemu językowego (np. składnia zdania, aspekt leksykalny, semantyczny). Możemy więc zaobserwować takie objawy, jak:

  • błędy w wymowie i artykulacji głosek,
  • ograniczony słownik i trudności z nauką nowych słów,
  • trudności z budowaniem złożonych zdań,
  • trudności ze zrozumieniem słów i zdań (zwłaszcza złożonych) (Jarzębowska, 2003).

Afazja – jak się przejawia to zaburzenie? Jest to w dużej mierze zależne od rodzaju afazji, jakiego doświadcza dziecko. Objawy charakterystyczne dla każdego typu afazji omawiamy poniżej.

 

Afazja motoryczna (ruchowa) lub afazja ekspresyjna

 

Ten typ afazji charakteryzuje się brakiem rozwoju mowy czynnej, czyli po prostu zdolności dziecka do mówienia. Mogą więc występować: 

  • trudności w mówieniu i powtarzaniu,
  • problemy z ułożeniem narządów artykulacyjnych względem siebie,
  • brak umiejętności planowania ruchów artykulacyjnych (często przejawia się to również w motoryce dużej),
  • zaburzenia płynności mowy, 
  • zaburzenia artykulacji (mowa niezrozumiała), 
  • błędy w strukturze języka, 
  • trudności w formułowaniu wypowiedzi i ekspresji mowy,
  • ubogi zasób słownictwa, trudności w zapamiętywaniu słów,
  • możliwe zaburzenia rozumienia dłuższych i złożonych wypowiedzi,
  • możliwe zaburzenia koordynacji ruchowej i wzrokowo-przestrzennej.

U dziecka występuje prawidłowy poziom inteligencji, rozumie mowę i reaguje na nią – wykonuje polecenia, wskazuje nazywane przedmioty. Potrafi także porozumiewać się niewerbalnie i zdaje sobie sprawę ze swoich braków w obszarze językowym.

 

Duże trudności sprawia mu wymowa całych słów, ułatwiać ją może dzielenie wyrazów na sylaby. Dziecko często unika mówienia, nie powtarza słów i zdań. Charakterystyczna jest także zaburzona orientacja przestrzenna, uwaga i pamięć.

 

Afazja czuciowa (sensoryczna) lub afazja percepcyjna, recepcyjna

 

Ten typ afazji charakteryzuje się zaburzeniem rozumienia słów, zarówno kierowanych do dziecka, jak i przez nie wypowiadanych. Występują takie objawy, jak:

  • problemy z rozumieniem mowy (dziecko może rozumieć poszczególne dźwięki mowy – fonemy – czy też słowa, jednak mieć problem z ich rozróżnieniem w zdaniu),
  • zaburzenia percepcji mowy (mimo prawidłowego słyszenia dźwięków) – mowa może być odbierana jako dźwięki nienależące do systemu językowego,
  • mechaniczne, niemające sensu, nieadekwatne odpowiedzi na pytania,
  • neologizmy oraz agramatyzmy w mowie dziecka (nieprawidłowa odmiana czy forma gramatyczna wyrazów),
  • wielomówność, chaotyczność wypowiedzi, bez dbania o jej poprawność i poprawianie swoich błędów,
  • prawidłowa wymowa słów nie sprawia dużej trudności, szczególnie przy powtarzaniu,
  • może współwystępować utrata słuchu.

Dziecko cierpiące na ten typ afazji posiada umiejętności ekspresji mowy i korzysta z nich, jednak słowa wypowiadane przez dziecko są często zniekształcone, pozbawione sensu logicznego, zaburzona jest również składnia zdań – słowa są ze sobą chaotycznie połączone w nielogiczną całość.

 

Dziecko myli fonemy, rozróżnia słowa jedynie przy dłuższej ekspozycji, jednak przestaje je rozumieć np. przy zmianie melodii czy użyciu w piosence. Ma trudności w rozumieniu wypowiedzi słownych, jednak dobrze rozumie język niewerbalny.

 

Afazja mieszana lub afazja percepcyjno-ekspresyjna

 

Charakteryzuje się występowaniem zarówno zaburzenia mowy czynnej, jak i percepcji mowy. Występują takie objawy, jak:

  • znaczne zaburzenia rozumienia mowy,
  • zaburzenia ekspresji mowy,
  • nieprawidłowa wymowa wyrazów i zdań przy prawidłowej artykulacji pojedynczych głosek,
  • nieprawidłowy szyk zdań (Jarzębowska, 2003; Skibska, 2012).

Afazja przewodzeniowa

 

Jeśli chodzi o afazję przewodzeniową, objawy mogą być tu odmienne. Mogą nie występować problemy w odbiorze mowy i jej używaniu – mowa zazwyczaj jest płynna i dobrze rozumiana przez pacjenta. Mogą występować jednak trudności w czytaniu i pisaniu, a także w powtarzaniu.

 

Mogą pojawiać się także problemy z wymową, np. zamienianie głosek. Dziecko jest świadome popełnianych błędów fonetycznych, jednak często ma problem z ich korektą. Jest to spowodowane nieprawidłowym przepływem informacji w mózgu.

Wszystkie z wymienionych typów afazji charakteryzują pewne podobieństwa, takie jak:

  • dążenie dzieci do kontaktu z otoczeniem poprzez stosowanie komunikacji pozawerbalnej (przy czym w afazji ruchowej dziecko zastępuje gestami pojedyncze słowa, a w czuciowej – całe sceny, używa też rysunku jako formy przekazu),
  • mowa dziecka nie jest efektywna i jest nierozumiana przez osoby z jego otoczenia, występują liczne zniekształcenia w ekspresji mowy,
  • ubogi słownik z przewagą rzeczowników i czasowników, problemy z gramatycznym używaniem wyrazów (agramatyzmy w przypadku afazji ruchowej są jednak czasowe, przy afazji czuciowej – występują trwale),
  • w mowie dziecka dominują zdania pojedyncze,
  • często używane słowa są łatwo zapamiętywane, dziecko zbyt długo używa określeń i sposobu mówienia z okresu wczesnodziecięcego,
  • dziecko często nie jest w stanie nazwać konkretnej rzeczy, posługuje się omówieniami czy nazwami pokrewnymi.

Ważna w kontekście symptomów afazji jest także obecność objawów wtórnych będących konsekwencją problemów z rozwojem mowy. Mogą to być:

  • problemy w życiu społecznym i kontaktach z rówieśnikami, izolacja w grupie (szczególnie w przypadku afazji ekspresyjnej),
  • zaburzenia emocjonalne (lęki, nadwrażliwość, nieśmiałość) i zaburzenia zachowania,
  • problemy z adaptacją,
  • nadpobudliwość ruchowa, zaburzenia koncentracji i problemy z utrzymaniem uwagi,
  • wtórne zaburzenia percepcji słuchowej i ekspresji mowy,
  • trudności w czytaniu i pisaniu oraz trudności matematyczne (Skibska, 2012).

Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Jak przebiega diagnoza afazji u dzieci?

Wartość odnośnika: Jak-przebiega-diagnoza-afazji-u-dzieci--4

Jak przebiega diagnoza afazji u dzieci?

Diagnoza afazji u dzieci jest złożonym zagadnieniem. Z jednej strony podkreśla się znaczenie wczesnej diagnozy afazji w celu wdrożenia odpowiedniej terapii, a z drugiej strony – u dzieci do pewnego wieku nie jest możliwe ustalenie, czy trudności w mowie mają charakter fizjologiczny, czy patologiczny. Jeśli chodzi o afazję nabytą, do jej zdiagnozowania konieczne jest stwierdzenie wcześniejszego prawidłowego rozwoju mowy, a więc nie można wnioskować o występowaniu afazji nabytej przed 1-2 rokiem życia, kiedy to dziecko zaczyna dopiero rozumieć wypowiedzi i używać mowy do komunikowania się (Pilarska, 2017). 

 

Afazja a proste opóźnienie rozwoju mowy

 

W przypadku diagnozy afazji wrodzonej natomiast należy różnicować dysfazję oraz opóźnienie rozwoju mowy czy takie schorzenia, jak zaburzenia ze spektrum autyzmu. O afazji mówimy wtedy, gdy nieprawidłowości w rozwoju mowy (brak lub opóźnienie rozwoju mowy) są nadal widoczne po ukończeniu przez dziecko 5 roku życia. 

 

U dzieci w wieku 3-4 lat ciężko jest mówić o afazji – zaburzenia mowy mają najczęściej charakter prostego opóźnienia mowy, które ma swoje źródło w czynnikach społecznych (np. niesprzyjające nauce mowy środowisko) czy genetycznych, a także w opóźnionym rozwoju OUN. Zarówno w przypadku afazji, jak i opóźnienia mowy, można zauważyć brak wypowiadanych słów w wieku 2 lat i brak fraz dwuwyrazowych w wieku 3 lat. Przy prostym opóźnieniu mowy, rozwój mowy po 5 roku życia przebiega jednak prawidłowo, a dziecko szybko “nadrabia” opóźnienie, w wieku wczesnoszkolnym nie odbiegając już pod tym względem od rówieśników. 

 

W przypadku afazji natomiast objawy wciąż trwają lub rozwój mowy jest bardzo powolny. Dodatkowo często obserwuje się nieprawidłowy rozwój w obszarze motoryki i zdolności poznawczych, czego zazwyczaj nie stwierdza się w przypadku prostego opóźnienia mowy. Dzieci z afazją rozwojową mogą także przejawiać zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej, myślenia, uwagi, pamięci czy motywacji.

 

Kolejną różnicą jest obszar zaburzenia – dzieci z prostym opóźnieniem mowy najczęściej prawidłowo rozumieją mowę (mowa bierna rozwija się u nich adekwatnie do wieku, co znaczy, że rozumieją coraz większą ilość słów), natomiast w przypadku dzieci z dysfazją zaburzenie dotyczy zarówno mowy czynnej, jak i biernej (Jastrzębowska, 1996). 

 

Afazja a autyzm

 

Kolejnym wyzwaniem jest różnicowanie afazji rozwojowej i zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD, ang. autism spectrum disorders). W przypadku ASD często występuje opóźnienie mowy, które jest jednym z kryteriów diagnostycznych niektórych z podtypów zaburzenia.

 

By odróżnić ASD od afazji wrodzonej, należy obserwować dziecko pod kątem innych objawów typowych dla zaburzeń ze spektrum autyzmu. W takim przypadku problemom z samą mową towarzyszą też inne zaburzenia komunikacji, takie jak brak współdzielenia pola uwagi. Zwraca się więc uwagę na takie symptomy, jak:

  • zaburzone interakcje społeczne,
  • unikanie kontaktu z rówieśnikami,
  • brak zabawy symbolicznej,
  • niechęć do nowości i zaburzeń ustalonego rytmu,
  • zaburzony kontakt wzrokowy,
  • nadmiernie nasilone zainteresowania przejawiające się w wąskiej dziedzinie (Jastrzębowska, 1996).

 

Kiedy zgłosić się do specjalisty? Kto diagnozuje afazję u małych dzieci?

 

Jeśli dziecko ma problemy z mową, które martwią rodziców czy opiekunów, zawsze warto skonsultować się z logopedą lub neurologopedą. Jak już wspomniano, martwić może brak wypowiadanych słów w wieku 2 lat lub brak wyrażeń dwuwyrazowych w wieku 3 lat. Warto wspomnieć jednak, że dziecko już po ukończonym roku zaczyna reagować na polecenia i w coraz większym stopniu rozumieć mowę.

 

Nie każde opóźnienie rozwoju mowy to afazja, u której podłoża mogą leżeć poważne przyczyny. Być może powodem niedostatecznego rozwoju językowego dziecka jest jedynie tzw. proste opóźnienie rozwoju mowy, jednak nie można być tego pewnym bez odpowiedniego badania.

 

W każdym przypadku opóźnienia mowy wsparcie logopedyczne dziecka jest wskazane, dlatego zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. Przy prostym opóźnieniu mowy zaburzenie może minąć samoistnie, jednak odpowiednie wsparcie może znacznie przyspieszyć rozwój umiejętności werbalnych.

 

W przypadku dysfazji wsparcie specjalisty jest natomiast konieczne, by usprawnić funkcjonowanie dziecka, a niezapewnienie odpowiedniej terapii na wczesnym etapie może znacznie opóźnić udzieleniu dziecku pomocy, a czasem nawet uniemożliwić uzyskanie odpowiednich kompetencji komunikacyjnych (Pilarska, 2017).

 

Jak przebiega diagnoza afazji u dzieci?

 

Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Jak przebiega diagnoza afazji u dzieci?

Wartość odnośnika: Jak-przebiega-diagnoza-afazji-u-dzieci--5

Jak przebiega diagnoza afazji u dzieci?

Diagnoza afazji u dzieci powinna przebiegać wielokierunkowo, biorąc pod uwagę różne możliwe przyczyny zaburzeń mowy oraz diagnostykę różnicową.

 

Pierwszym krokiem w przebiegu diagnozy afazji u dzieci jest przeprowadzenie przez specjalistę dokładnego wywiadu z rodzicami. Specjalista pyta o specyfikę zaburzeń, funkcjonowanie dziecka w różnych środowiskach, jego rozwój w innych obszarach, wyniki ewentualnie wykonanych wcześniej badań i odbytych konsultacji, a także o historię medyczną dziecka, w tym historię ciąży i porodu. Ważne jest także, by spytać o zaburzenia mowy w rodzinie.

 

W czasie diagnozy niezmiernie ważne jest także dokładne zbadanie dziecka, by można było stwierdzić, że rzeczywiście mamy do czynienia z afazją wrodzoną. W pierwszej kolejności należy więc wykluczyć:

  • zaburzenia słuchu,
  • niedowłady lub porażenia w obrębie aparatu mowy,
  • opóźnienie rozwoju intelektualnego,
  • zaburzenia psychiczne,
  • niesprzyjające dla rozwoju warunki wychowania,
  • zaburzenia neurorozwojowe, takie jak ASD (Pilarska, 2017).

Diagnozę rozpoczyna najczęściej logopeda lub neurologopeda, który przeprowadza odpowiednie badanie. Specjalista sprawdza:

  • budowę i sprawność aparatu mowy w celu wykluczenia jego dysfunkcji, 
  • sprawność czynności fizjologicznych, takich jak połykanie, żucie, oddychanie, fonacja (wydawanie dźwięku),
  • słuch i zdolność rozumienia wypowiedzi słownych,
  • stopień rozwoju mowy i komunikacji (w tym zachowanie się dziecka, sposoby inicjowania kontaktu, porozumiewanie się werbalne i niewerbalne), 
  • zdolność do nazywania przedmiotów, 
  • zdolność do powtarzania, 
  • sprawność narracyjną i dialogową (umiejętność opowiadania i rozmawiania z drugą osobą),
  • zasób słownictwa dziecka (słownik bierny i czynny, czyli jak wiele słów dziecko rozumie, a jak wiele – używa samodzielne),
  • poprawność artykulacji, tempa mowy, gramatyki,
  • zachowanie dziecka, jego orientację przestrzenną, sprawność motoryczną i rozwój emocjonalny,
  • wyższe funkcje psychiczne: analizę i syntezę wzrokową, myślenie, pamięć i uwagę (Skibska, 2012).

Testy i narzędzia diagnostyczne, które wykorzystuje neurologopeda, mają najczęściej postać atrakcyjną dla dziecka. Są to kolorowanki, karty pracy lub ciekawe historyjki obrazkowe. Logopeda wykorzystuje też inne akcesoria, jak piórka czy piłeczki, a także urządzenia elektroniczne. Podczas zabawy ze specjalistą dziecko jest prowokowane do mówienia, podczas gdy logopeda obserwuje sposób artykulacji i komunikacji dziecka. 

 

Specjalista może skierować rodziców na dodatkowe konsultacje i badania, obejmujące na przykład:

  • konsultację psychologiczną lub psychiatryczną – w tym badanie pod kątem ASD i oceny ilorazu inteligencji, stopnia funkcjonowania społecznego dziecka, rozwoju jego funkcji poznawczych, pamięci, umiejętności koncentracji i utrzymywania uwagi;
  • konsultację neurologiczną – w celu oceny rozwoju układu nerwowego dziecka czy diagnozy ewentualnych chorób lub zaburzeń w tym obszarze;
  • konsultację laryngologiczną, foniatryczną, ortopedyczną, ortodontyczną, okulistyczną;
  • rezonans magnetyczny mózgu – w celu stwierdzenia zmian niedokrwiennych, cech krwawienia czy zaburzeń rozwojowych mózgu;
  • badanie audiologiczne – w celu wykluczenia uszkodzenia słuchu;
  • badanie genetyczne (Pilarska, 2017).

Wczesna diagnoza afazji dziecięcej lub innych zaburzeń mowy daje szerokie możliwości zastosowania różnego rodzaju terapii wspomagających rozwój systemu językowego, a także wspierających codzienne funkcjonowanie dziecka. Jak już wspomniano, wdrożenie odpowiedniej terapii na wczesnym etapie może znacząco polepszyć rozwój umiejętności komunikacyjnych dziecka.

 

Nie należy więc bać się diagnozy czy po prostu czekać – w każdym przypadku, jeśli coś niepokoi rodziców lub opiekunów, warto zgłosić się do specjalisty. Pamiętajmy, że odpowiednio dobrana terapia to nie inwazyjne leczenie, które może dać skutki uboczne, a metody wsparcia dobrane tak, by jak najlepiej pomóc pacjentowi, niezależnie od postawionej diagnozy.

 

Konsultacja logopedyczna

Porozmawiaj z ekspertką, jeśli niepokoi Cię mowa i komunikacja Twojego dziecka. 

abtrakcyjna głową z wyraźnymi ustami

Ta sekcja widoczna jest tylko podczas edycji!

Materiały o afazji dziecięcej

Wartość odnośnika: Materia-y-o-afazji-dzieci-cej-6

Materiały o afazji dziecięcej:

  1. Dilling-Ostrowska E., 1982: “Rozwój i zaburzenia mowy u dzieci w zależności od stopnia dojrzałości układu nerwowego”. [w:] Zaburzenia mowy u dzieci. PZWL, Warszawa 
  2. Jastrzębowska G., 1996: “Podstawy logopedii”. Uniwersytet Opolski, Opole
  3. Jarzębowska G., 2003: “Afazja i dysfazja dziecięca”. [w:] Logopedia Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. Tom II. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole
  4. Kordyl Z., 1968: “Psychologiczne problemy afazji dziecięcej”. PWN, Warszawa
  5. Parol U., 1997: “Dziecko z niedokształceniem mowy. Diagnoza, analiza, terapia”. WSiP, Warszawa
  6. Pilarska E., 2017: “Afazja rozwojowa”. Neurologia Dziecięca, 26(52):85-87
  7. Sawa B., 1991: „Uwarunkowania i konsekwencje psychologiczne zaburzeń mowy u dzieci”. Wydawnictwa UW, Warszawa 
  8. Skibska J., 2012: “Neurologopedia w teorii i praktyce. Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii dziecka”. Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała

Umów się na konsultację

kontakt@fiklon.pl

 

Odpowiadamy szybko

 

 

Zadzwoń:

 

+48 502 201 208

 

8.00 – 20.00

 

(od poniedziałku do piątku)

 

Wielicka 20, Kraków

 

 

chłopiec wyciagający dłoń