• nadpobudliwość ruchowa, impulsywność czy trudności z utrzymaniem uwagi muszą odbiegać od normy przyjętej dla wieku dziecka;
• objawy utrudniają życie dziecku, jego rodzicom i innym osobom z otoczenia.

To oznacza, że warto obserwować pod tym względem i dziecko, i siebie. Jeśli jest taka możliwość, można porównywać syna lub córkę z rówieśnikami (biorąc oczywiście poprawkę na różne temperamenty), wymieniać doświadczenia z innymi rodzicami czy nauczycielami. Kwestia uciążliwości dla otoczenia to oczywiście pole do dyskusji.

Może się zdarzyć, że dla przemęczonego, wypalonego w swojej roli rodzica dziecko będzie zbyt ruchliwe i gadatliwe, a w rzeczywistości jego zachowanie nie będzie odbiegać od normy. Dlatego, aby zapewnić wiarygodne wyniki, podczas diagnozy ADHD u dziecka testy do wypełnienia otrzymują zarówno rodzice, jak i nauczyciele w przedszkolu czy szkole. Aby zdiagnozować ADHD należy stwierdzić występowanie objawów w różnych środowiskach, w których funkcjonuje dziecko. 

Na jakie zachowania u dziecka warto zwrócić uwagę? Typowe dla ADHD objawy to:

• trudności ze staniem lub siedzeniem w miejscu, gdy sytuacja tego wymaga;
• wiercenie się, bujanie na krześle – tzw. nadruchliwość w miejscu siedzenia
• skłonność do przerywania innym, zbyt szybkiego odpowiadania na pytania;
• gadatliwość, chaotyczne wypowiedzi;
• trudności z kontrolą zachowań – np. uderzanie innych w złości mimo świadomości, że tak nie należy robić; ucieczki na spacerze i słabe reakcje na zakazy
• problemy z czekaniem na swoją kolej;
• szybkie porzucanie rozpoczętego działania i zaczynanie kolejnej aktywności.

Warto tu dodać, że dziecko z ADHD to nie zawsze to, które utrudnia prowadzenie lekcji w klasie lub jest wiecznie rozbiegane i roztańczone, a buzia zdaje mu się nie zamykać. To zaburzenie ma kilka podtypów i czasem występuje u osób, których – myśląc stereotypowo – nikt by o to nie podejrzewał. Wspomniany już wcześniej podtyp, ADD, wymyka się tym skojarzeniom. Jego objawy są nieco inne. U dzieci z ADD impulsywność czy nadruchliwość nie będzie tak widoczna. Może objawiać się w delikatny sposób, np. w formie obgryzania paznokci czy bujania się na krześle.

Charakterystycznymi dla ADD objawami są natomiast:

• łatwe gubienie, zapominanie przedmiotów;
• częste popełnianie błędów wynikających nie z niewiedzy, a z nieuwagi (np. w zadaniach szkolnych – mylenie cyfr, nie kończenie zdań w zeszycie);
• sprawianie wrażenia, że nie słyszy się wypowiadanych przez inne osoby komunikatów;
• trudności w planowaniu zadań i organizacji własnej pracy;
• problemy ze skoncentrowaniem się przez dłuższy czas na jednym zadaniu;
• unikanie nudnych, nieprzyjemnych czynności i jednocześnie zdolność do znakomitej koncentracji na tym, co interesujące dla dziecka;
• trudności w wykonywaniu obowiązków, a zwłaszcza w ich rozpoczynaniu.

Takie zaburzenie jest dość trudne do zdiagnozowania – nadruchliwość i impulsywność jest łatwo wychwytywana przez rodziców i nauczycieli. Dzieci z zaburzeniami koncentracji zazwyczaj nie przeszkadzają w prowadzeniu lekcji, nie dezorganizują życia domowego. Często dzieci te mają łatkę “ marzycieli, bujających w obłokach”. Problemy z koncentracją mogą także objawiać się dużo później niż na początku edukacji.

Dzieci z ADHD często mają inteligencję powyżej przeciętnej, więc będą dobrze radziły sobie z nauką mimo zaburzeń uwagi. Z tego powodu ADD często jest widoczne np. dopiero w liceum, gdzie wymagana  jest większa samodzielność i dobre planowanie nauki.