Diagnoza mutyzmu wybiórczego

Czasem dzieci, które mogą mówić, systematycznie milczą w wybranych sytuacjach. Mutyzm wybiórczy to zaburzenie o podłożu lękowym, które  charakteryzuje się niemożnością mówienia w określonych miejscach czy sytuacjach, mimo że dziecko jest w stanie komunikować się w innych okolicznościach, na przykład w domu. Diagnoza tego zaburzenia wymaga subtelnego podejścia, aby zrozumieć przyczyny i kontekst, w którym pojawiają się objawy. 

Wskazania do diagnozy mutyzmu - kiedy ją wykonać?

Mutyzm wybiórczy jest często trudny do zdefiniowania i właściwego zdiagnozowania. Na różnych etapach rozwoju mogą pojawić się bardziej lub mniej uciążliwe przejściowe trudności w obszarze mowy. Dzieci mogą różnie reagować na nowe sytuacje czy doświadczać stresu, co może wiązać się z zaprzestaniem mówienia. 

 

W niektórych przypadkach, szczególnie, gdy problemy trwają przez co najmniej kilka tygodni, a brak mowy jest konsekwentny i wiąże się z tym samym kontekstem (miejsce, opiekun, czynność), może to oznaczać pojawienie się mutyzmu – warto wtedy skonsultować się z psychologiem i neurologopedą, aby rozpocząć diagnozę  i terapię jak najszybciej. 

 

Diagnoza mutyzmu wybiórczego jest wskazana w sytuacjach, gdy:

  • obserwuje się u dziecka konsekwentne niemówienie w specyficznych środowiskach społecznych, jak szkoła czy przedszkole, mimo że w innych, bardziej komfortowych warunkach, takich jak dom, dziecko komunikuje się swobodnie; 
  • pojawiają się niewyjaśnione zmiany w zachowaniu dziecka, które polegają na nagłym zaprzestaniu mówienia w miejscach, gdzie wcześniej nie miało z tym problemów;
  • pojawia się wyraźny dyskomfort dziecka lub lęk w sytuacjach wymagających mówienia przed innymi, takich jak odpowiedzi na pytania w klasie czy rozmowy z rówieśnikami. 
  • dziecko aktywnie unika sytuacji społecznych lub komunikacji werbalnej;
  • niemówienie wpływa na osiągnięcia edukacyjne dziecka lub jego interakcje społeczne.

Diagnozę mutyzmu powinno się przeprowadzić, gdy dziecko osiąga prawidłowy poziom rozwoju mowy dla swojego wiekumożliwości intelektualne i rozwój społeczny przebiegają w granicach normy, a mimo to występują powyższe objawy.

 

Odpowiednio przeprowadzona diagnoza pozwala na wykluczenie innych zaburzeń, zrozumienie przyczyn zachowań dziecka i pozwala na wczesne podjęcie terapii, co może zapobiec dalszym komplikacjom i ułatwić powrót mowy we wszystkich sytuacjach.

 

Jak przebiega i ile trwa diagnoza mutyzmu wybiórczego

oraz inne informacje praktyczne

Diagnoza mutyzmu składa się z 5 spotkań.

1. 

Wywiad z rodzicami / opiekunami

Pierwsze z nich to konsultacja przeprowadzana przez psychologa lub neurologopedę z rodzicami. W trakcie tej rozmowy zbierzemy informacje o mowie dziecka i przebiegu dotychczasowego rozwoju.

 

(uwaga – jeśli konsultacja z naszym specjalistą, odbyła się nie później niż przed trzema miesiącami, spotkanie wstępne i powtórny wywiad nie będą konieczne, bo mamy już wszystkie potrzebne informacje).

2. 

Konsultacja psychologiczna z dzieckiem

W trakcie tego spotkania psycholog przeprowadzi badanie poziomu rozwoju poznawczego oraz ustrukturyzowaną obserwację w celu diagnozy zaburzeń lękowych.

W zależności od wieku i możliwości dziecka, specjalista może przeprowadzić testy werbalne lub niewerbalne.

 

Badanie to pomoże zidentyfikować konkretne obszary, które mogą wymagać interwencji lub – co istotne – mocne strony dziecka. Spotkanie z dzieckiem trwa do 60 minut.

3. 

Obserwacja i badanie logopedyczne dziecka

W trakcie tego spotkania będziemy obserwować dziecko podczas naturalnej zabawy lub prostych zadań, by ocenić naturalne zachowania komunikacyjne i społeczne. Może to obejmować zadawanie pytań lub prośby o wykonanie określonych czynności, które pozwalają na ocenę umiejętności mówienia i rozumienia.

 

W zależności od wieku i możliwości dziecka, logopeda może przeprowadzić testy oceniające zdolności językowe, fonetyczne i fonologiczne. 

 

W szczególności, w trakcie sesji neurologopeda prowadzi następujące badania:

  • ocenę wyższych funkcji słuchowych – za pomocą baterii znormalizowanych testów badających m.in.:
  • rozumienie dłuższych poleceń i wypowiedzi, zwłaszcza w hałasie
  • lokalizację źródła dźwięku
  • różnicowanie podobnie brzmiących wyrazów
  • koncentrację uwagi

Po przeprowadzeniu testów, specjalista analizuje wyniki, aby wykluczyć zaburzenia przetwarzania słuchowego oraz problemy z mową o podłożu afatycznym. 

 

Spotkanie ze specjalistą logopedą, wraz z obserwacją dziecka trwa około 50 minut.

 

4. 

Obserwacja i badanie dziecka przez psychiatrę

W trakcie tego spotkania lekarz psychiatra dziecięcy, uzupełni wywiad o wybrane aspekty funkcjonowania dziecka, umożliwiające precyzyjną ocenę występujących zaburzeń.

 

Obserwować będzie również dziecko podczas naturalnej zabawy lub wykonywania  prostych zadań, by ocenić jego zachowania, reakcje i kompetencje komunikacyjne. 

 

Może to obejmować zadawanie pytań lub prośby o wykonanie określonych czynności, które pozwalają na ocenę, rozumienia, komunikowania się oraz adekwatnego reagowania na zmiany w otoczeniu.

 

W trakcie diagnozy lekarz wyklucza też inne zaburzenia zachowania.

 

Spotkanie z psychiatrą, wraz z wywiadem na temat dziecka trwa ok. 50 minut. 


5. 

Przedstawienie i omówienie diagnozy oraz rekomendacji

Po kilku dniach spotkamy się ponownie z opiekunami (już bez dziecka) i przedstawimy wyniki przeprowadzonej diagnozy. Wyjaśnimy dlaczego w wybranych sytuacjach może się pojawiać brak mowy oraz przedstawimy nasze rekomendacje dotyczące kolejnych kroków postępowania.  

 

Spotkanie podsumowujące z rodzicami w celu przedstawienia diagnozy i rekomendacji, trwa ok. 50 minut.  

 

Jak się przygotować i co zabrać?

Żeby diagnoza przebiegła sprawnie i była jak najbardziej rzetelna, warto się trochę przygotować. 

 

Bardzo pomocne przy pierwszym spotkaniu będzie przyniesienie na rozmowę:

  • nagranych próbek mowy dziecka w sytuacjach, gdy mowa pojawia się swobodnie,
  • opisu miejsc i sytuacji, w których dziecko przestaje mówić,
  • książeczki zdrowia i wyników na siatkach centylowych,
  • wyników badań i diagnoz, jeśli były realizowane,
  • opinii z placówki, do której uczęszcza dziecko,
  • spisanych pytań i wątpliwości.

Jak przygotować dziecko?

Przygotowanie dziecka do diagnozy rozwoju mowy wymaga od rodzica delikatnego podejścia - rozmowa z obcą osobą dla dziecka, które cierpi na mutyzm, może być bardzo stresująca. 

 

Warto przygotować dziecko na to, co może się wydarzyć podczas wizyty, w tym na rozmowy o języku, oraz różnych miejscach, w których przebywa dziecko - przedszkolu, placu zabaw etc. Pomocne jest wyjaśnienie, że ta rozmowa ma pomóc dziecku lepiej mówić.

 

Warto zachęcać do wyrażania uczuć i odpowiadać dziecku cierpliwie na jego pytania. To naturalne, że pojawiają się obawy i ciekawość. 

 

Udział i rola rodzica

Zaangażowanie rodziców w proces diagnostyczny jest kluczowe, ponieważ to oni są głównymi obserwatorami codziennej komunikacji dziecka, dzięki czemu mają kluczowe informacje, które są niezbędne do postawienia trafnej diagnozy. 

 

Bardzo docenimy zgłaszanie obaw i wątpliwości – rodzice mają świetną intuicję i przekazywanie zespołowi diagnostycznemu swoich obaw, może prowadzić do jeszcze lepszego poznania  kontekstu i sytuacji dziecka. 

 

Współpraca z zespołem czyli aktywne uczestnictwo – najlepiej obojga opiekunów – w spotkaniach ze specjalistami, pomaga przygotować jak najbardziej rzetelną diagnozę. 

 

Rozmawiając z naszymi specjalistami, warto zadawać dużo pytań i upewniać się, że wszystko, co mówi specjalista, jest zrozumiałe. 

 

Co otrzymamy po zakończeniu diagnozy mutyzmu?

Po diagnozie specjalista przekazuje:

  • podsumowanie wywiadu;
  • rekomendacje dotyczące dalszych kroków, zalecenia do ewentualnych konsultacji; 
  • rekomendacje do podjęcia terapii i jej proponowany zakres.

Gdzie odbywa się diagnoza?

 

Spotkania i obserwacja dziecka odbywają się w Centrum Fiklon, na ulicy Wielickiej 20, Kraków. 

 

W przypadku braku możliwości spotkania osobistego, możliwe jest przeprowadzenie wywiadu wstępnego oraz podsumowania z omówieniem wyników w postaci rozmowy zdalnej. 

Ile kosztuje diagnoza mutyzmu wybiórczego?

Pełny proces diagnozy (5 spotkań)

Ankieta wstępna rozwojowa

Wywiad z rodzicami

Badanie logopedyczne

Badanie przez psychologa

Badanie przez psychiatrę 

Konsultacje wielospecjalistyczne w zespole

Omówienie diagnozy z rodzicami

 

1900 PLN

Umów się na konsultację

kontakt@fiklon.pl

 

Odpowiadamy szybko

 

 

Zadzwoń:

 

+48 502 201 208

 

8.00 – 20.00

 

(od poniedziałku do piątku)

 

Wielicka 20, Kraków

 

 

chłopiec wyciagający dłoń