Konsultacja z fizjoterapeutą dziecięcym
Czy masz wątpliwości dotyczące rozwoju ruchowego swojego dziecka? Fizjoterapeuta dziecięcy specjalizuje się w ocenie funkcjonalnej i strukturalnej dziecka, żeby wychwycić ewentualne nieprawidłowości w rozwoju motorycznym. Zajmuje się oceną umiejętności ruchowych, napięcia mięśniowego oraz utrzymywania prawidłowej postawy ciała czy chodu u dzieci.
Wskazania do konsultacji - kiedy iść z małym dzieckiem do fizjoterapeuty?
W zależności od wieku dziecka, pojawiają się różne wskazania do wizyty u fizjoterapeuty. Kontekst ten zmienia się, bo rozwój ruchowy dziecka we wczesnych latach życia przebiega bardzo dynamicznie. Z tego względu, wczesna interwencja fizjoterapeutyczna pozwala na szybką diagnozę i wdrożenie odpowiednich działań terapeutycznych, co może znacząco wpłynąć na dalszy prawidłowy rozwój dziecka.
Wizyta u fizjoterapeuty pediatrycznego jest zalecana już w przypadku problemów pojawiających się w trakcie porodu (owinięcie pępowiną, poród z rączką przy główce, wywoływanie porodu, chwyt Kristellera), porodu cesarskiego, ciąż mnogich, porodu przedwczesnego, a także ułożenie miednicowe dziecka.
Rodzice powinni zgłosić się do fizjoterapeuty dziecięcego z noworodkiem w przypadku wystąpienia objawów takich jak:
- asymetria ciała i/lub ustawienia głowy (pomimo zachęcania brak obrotu głowy na jedną stronę),
- odginanie do tyłu,
- trudności w utrzymaniu głowy w leżeniu na brzuchu,
- problemy z karmieniem związane z napięciem mięśniowym,
- nieprawidłowy rozwój odruchów pierwotnych,
- opóźnienia w osiąganiu kamieni milowych rozwoju motorycznego
- spłaszczenie w obrębie główki.
Rodzice powinni zgłosić się do fizjoterapeuty dziecięcego z niemowlęciem i dzieckiem do 1,5 r.ż. w przypadku wystąpienia następujących objawów:
- asymetria ciała lub głowy – np. preferencyjne obracanie głowy w jedną stronę, asymetryczne ułożenie ciała, przewaga wykonywania ruchu na jedną stronę (obracanie się tylko na jeden bok, asymetryczne pełzanie, wstawanie jedną nogą).
- opóźnienia w osiąganiu kamieni milowych rozwoju motorycznego – brak umiejętności, takich jak podnoszenie głowy w leżeniu na brzuchu, obracanie się z pleców na brzuch, siedzenie bez podparcia, raczkowanie czy wstawanie.
- problemy z napięciem mięśniowym – nadmierne napięcie (hipertonia) lub obniżone napięcie mięśniowe (hipotonia), które mogą wpływać na rozwój ruchowy.
- nietypowe wzorce ruchowe – np. brak symetrycznych ruchów, brak płynności ruchów, nienaturalne ruchy ciała, przetrwałe odruchy (ATOS, Moro, odruch chwytny w dłoniach i stopach)
- trudności w karmieniu – problemy związane z napięciem mięśniowym, które mogą wpływać na ssanie, połykanie czy przełykanie.
- nietypowe reakcje na bodźce sensoryczne – nadmierna reakcja na dźwięki, dotyk czy zmiany pozycji.
W przypadku dzieci starszych, wskazaniem do konsultacji z fizjoterapeutą mogą być:
- opóźnienia w rozwoju motorycznym – trudności w osiąganiu umiejętności takich jak bieganie, skakanie, wspinanie się czy rzucanie i łapanie piłki.
- nieprawidłowa postawa ciała – skrzywienie kręgosłupa, nadmierne garbienie się, nadmiernie wystający brzuch, asymetria w postawie ciała.
- problemy z koordynacją ruchową – trudności w wykonywaniu precyzyjnych ruchów, takich jak rysowanie, pisanie, ubieranie się czy korzystanie z przyborów.
- bóle mięśniowe i stawowe wynikające z przeciążenia jednej strony ciała.
- nadmierne napięcie lub wiotkość mięśni – objawy takie jak sztywność mięśni, trudności w rozluźnieniu mięśni, bądź nadmierna wiotkość prowadząca do trudności w utrzymaniu prawidłowej postawy.
- nieprawidłowy chód – np. chód na palcach, chód asymetryczny, trudności w chodzeniu po schodach czy bieganiu, nieprawidłowy układ kolan (koślawość lub szpotawość).
- płaskostopie po 4 r.ż. (wcześniej jest to fizjologiczne) lub inne nieprawidłowości w ustawieniu stóp.
- problemy z równowagą i koordynacją – częste upadki, trudności w staniu na jednej nodze, brak pewności w ruchach.
- trudności w uczestniczeniu w aktywnościach fizycznych – unikanie gier i zabaw ruchowych, szybkie męczenie się podczas aktywności fizycznej.
Opisane powyżej zostały stosunkowo “standardowe” i często pojawiające się objawy, ale nie wyczerpują one listy różnych trudności, które mogą pojawić się w rozwoju fizycznym dziecka.
Rodzice mają zazwyczaj dobrą intuicję i szybko wychwytują różne niepokojące objawy. Czasem nieprawidłowości w rozwoju układu ruchu są jednak trudniejsze do wykrycia – z tego względu zalecamy wizyty kontrolne u fizjoterapeutów, którzy są w stanie szybko wykryć potencjalne problemy i zaproponować działania terapeutyczne, które – zazwyczaj – pozwalają uniknąć utrwalenia nieprawidłowych nawyków czy poważnych wad postawy.
Jak przebiega i ile trwa konsultacja u fizjoterapeuty dziecięcego?
oraz inne informacje praktyczne
W trakcie konsultacji nasi specjaliści przeprowadzą wywiad dotyczący historii rozwoju dziecka skupiając się na zagadnieniach związanych z rozwojem fizycznym, osiąganiem kamieni milowych, ogólną sprawnością dziecka.
Rozmawiamy o ogólnym stanie zdrowia i sprawności fizycznej dziecka.
Fizjoterapeuta obserwuje, jak dziecko porusza się i zachowuje w naturalnych sytuacjach, takich jak zabawa, chodzenie czy bieganie. Zwraca uwagę na postawę ciała, sposób poruszania się, równowagę i koordynację.
Przeprowadza też ocenę motoryczną – różne testy i ćwiczenia, które pozwalają ocenić siłę mięśniową, napięcie mięśniowe, zakres ruchów w stawach oraz ogólną sprawność motoryczną.
Fizjoterapeuta może ocenić odruchy pierwotne i posturalne, które są istotne w ocenie rozwoju neurologicznego dziecka.
W zależności od wieku dziecka, przeprowadzane są testy, które oceniają jego umiejętności funkcjonalne, takie jak zdolność do siadania, raczkowania, chodzenia, biegania czy skakania.
Te badania i obserwacje pomagają w identyfikacji ewentualnych trudności rozwojowych.
Fizjoterapeuta może także ocenić reakcje dziecka na różne bodźce sensoryczne (i skierować do ewentualnej diagnozy integracji sensorycznej).
Po zakończeniu oceny, fizjoterapeuta omawia z rodzicami wyniki badania i plan terapii lub dalszej diagnozy. Wspólnie ustalają cele terapeutyczne i plan działania, który może obejmować regularne sesje terapeutyczne, ćwiczenia do wykonywania w domu oraz zalecenia dotyczące pielęgnacji i stymulacji rozwoju dziecka.
Taki kompleksowy proces diagnostyczny pozwala na dokładne zrozumienie potrzeb dziecka i zaplanowanie odpowiedniej interwencji terapeutycznej, która wspomoże jego prawidłowy rozwój.
Pierwsza konsultacja u fizjoterapeuty dziecięcego trwa ok. 45-50 minut. Kolejne realizowane są w zależności od potrzeb.
Jak się przygotować i co zabrać?
Żeby wizyta miałą jak największą wartość i była pomocna, do konsultacji z fizjoterapeutą dziecięcym warto się trochę przygotować.
Bardzo pomocne w rozmowie będzie przyniesienie na rozmowę:
- książeczki zdrowia i wyników na siatkach centylowych,
- wyników prześwietleń (jeśli były wykonywane),
- wyników badań neurologicznych, jeśli były realizowane,
- spisanie pytań i wątpliwości, które mają opiekunowie.
Co otrzymam?
Po konsultacji otrzymacie:
- podsumowanie wywiadu,
- rekomendacje dotyczące ćwiczeń możliwych do wykonywania w domu,
- rekomendacje dotyczące dalszych kroków, zalecenia do konsultacji z innymi specjalistami czy rekomendacje przeprowadzenia badań.
Udział i rola rodzica
Opiekun jest głównym źródłem informacji o rozwoju i zachowaniach dziecka. Obserwacje i intuicje są bezcennymi wskazówkami dotyczącymi dziecka i jego preferencji czy problemów – nikt nie zna go tak dobrze jak opiekun! Dlatego w trakcie wywiadu warto opisywać szczegółowo niepokojące zachowania dziecka i dzielić się wątpliwościami.
Rozmawiając z naszymi specjalistami, warto zadawać dużo pytań i upewniać się, że wszystko jest zrozumiałe.
Dalsze kroki - co może się wydarzyć po konsultacji?
Po konsultacji u fizjoterapeuty możliwe są następujące kolejne kroki:
- Zalecenie konsultacji z neurologopedą, psychologiem, pedagogiem, specjalistą integracji sensorycznej, lekarzem neurologiem, psychiatrą lub lekarzem rehabilitacji,
- Rekomendacja wykonania dodatkowych badań,
- Rekomendacje przeprowadzenia terapii manualnej,
- Zalecenie podjęcia terapii NDT Bobath,
- Kolejna konsultacja – kontrolna.
Po konsultacji najpewniej pojawią się również poniższe zalecenia do wdrożenia:
- Dobór odpowiedniego obuwia,
- Modyfikacje w zakresie mebli – krzesełka do karmienia, biurka, stolika do pracy etc.,
- Zastosowanie zaleceń dotyczących aktywności fizycznej,
- Rekomendacje dotyczące pielęgnacji,
- Ewentualnie ćwiczenia wykonywane w domu – po potwierdzeniu z rodzicem.
Gdzie odbywa się konsultacja?
Spotkania odbywają się w Centrum Fiklon, na ulicy Wielickiej 20 w Krakowie.
W przypadku tej konsultacji, nie jest możliwe przeprowadzenie jej zdalnie - specjalista musi mieć możliwość kontaktu z dzieckiemi i przeprowadzenia badań.
Umów się na konsultację
