Rehabilitacja niemowląt w Krakowie
Rehabilitacja niemowląt jest zalecaną terapią w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w rozwoju ruchowym na najwcześniejszych etapach życia dziecka. Wskazania do rehabilitacji u wcześniaków i niemowląt obejmują m.in. nieprawidłowe napięcie mięśniowe (zbyt wysokie lub obniżone), wcześniactwo, problemy z karmieniem, ogólne trudności w pielęgnacji i opiece, czy problemy neurologiczne. Rehabilitacja jest prowadzona przez fizjoterapeutkę pediatryczną.
Jakie są wskazania do rehabilitacji u niemowląt?
Zalecenie rozpoczęcia fizjoterapii u noworodków i niemowląt pojawia się, gdy u małego dziecka występują problemy i zaburzenia rozwojowe takie jak:
- Wcześniactwo – dzieci urodzone przedwcześnie wymagają dodatkowego wsparcia w rozwoju motorycznym;
- Długi pobyt w szpitalu – przedłużająca się hospitalizacja;
- Trudności okołoporodowe – problemy przed i w trakcie porodu;
- Problemy ze snem – problemy z zaśnięciem, trudność z przechodzeniem w drugą fazę snu, krótki odcinki spania i częste wybudzenia;
- Niemowlę odczuwa ból i dyskomfort, co manifestuje się płaczem i nadmierną ruchliwością;
- Kręcz szyi – problemy mięśniowe w obrębie szyi i obręczy barkowej;
- Problemy z karmieniem – dziecko ma trudności z przystawianiem do piersi lub przyjmowaniem pokarmu;
- Problemy z ssaniem i połykaniem – fizjoterapia może wspierać poprawę funkcji ustno-twarzowych, co jest ważne dla karmienia i mowy.
- Duże napięcie u podstawy czaszki;
- Problemy z refluksem i zwracaniem pokarmu („ulewanie”) po posiłku;
- Opóźnienia w rozwoju motorycznym – dziecko nie osiąga kamieni milowych, takich jak siadanie, czworakowanie czy chodzenie, w przewidzianym czasie;
- Plagiocefaila – opiekunowie obserwują spłaszczenie czaszki, wynikające z przedłużającego się leżenia na plecach;
- Problemy z regularnym wypróżnianiem, zatwardzeniami;
- Asymetria ułożeniowa – dziecko preferuje określoną pozycję;
- Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe (hipertonia lub hipotonia) – wyginanie się i asymetryczne ułożenie;
- Wygórowane odruchy niemowlęce – niemowlę manifestuje odruchy nieadekwatne do wieku;
- Zaburzenia postawy – np. wrodzone wady stóp, kręcz szyi, skolioza, które mogą wymagać korekty od najwcześniejszych lat.
- Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe;
- Choroby genetyczne i neurologiczne – takie jak mózgowe porażenie dziecięce, zespół Downa czy dystrofie mięśniowe, które mogą wpływać na rozwój ruchowy dziecka.
- Przebyte zabiegi i operacje – fizjoterapia pomaga w odzyskaniu sprawności i zapobiega powikłaniom pooperacyjnym;
- Przebyte urazy – rehabilitacja pomaga w odzyskaniu przez niemowlę sprawności.
Regularna rehabilitacja prowadzona przez doświadczonego fizjoterapeutę dziecięcego, pomaga w prawidłowym rozwoju i osiągnięciu optymalnego poziomu sprawności motorycznej, a dzięki temu może poprawić jakość życia dziecka i rodziców.
Przed rozpoczęciem terapii konieczne jest przeprowadzenie diagnozy i konsultacji u fizjoterapeuty.
Anna Dziad
Fizjoterapeuta dziecięcy, terapeuta NDT Bobath niemowląt i małych dzieci
Prowadzi diagnozę i terapię dzieci od urodzenia do 2 r.ż.. Pracuje z dziećmi z problemami neurologicznymi i rozwojowymi oraz wcześniakami, wykorzystując swoje doświadczenia z pracy klinicznej w oddziale intensywnej terapii i patologii noworodka.
Kładzie nacisk na wspieranie rozwoju dziecka w codziennych relacjach i budowanie bliskości. Prowadzi instruktaże rodziców prawidłowej pielęgnacji dziecka (masaż Shantala).
Umów konsultację –>
Jak przebiega i ile trwa rehabilitacji u noworodków i niemowląt?
Rehabilitacja wcześniaka lub niemowlęcia rozpoczyna się od pogłębionej diagnozy dziecka i analizy dotychczasowego rozwoju, prowadzonej przez fizjoterapeutę pediatrycznego. Specjalista ocenia rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego, napięcie mięśniowe oraz postawę ciała. Pojawiają się też pytania o przebieg pobytu w szpitalu – droga do wyjścia do domu oraz trudności jakich doświadczają rodzice w trakcie opieki i pielęgnacji niemowlęcia.
Na podstawie tej oceny tworzy się indywidualny plan terapeutyczny, który szczegółowo omawia z rodzicami. Plan rehabilitacji określa cele terapii niemowlęcia, techniki i ćwiczenia, które będą stosowane oraz przewidywaną częstotliwość wizyt i spodziewaną długość fizjoterapii.
Częstotliwość spotkań jest bardzo indywidualną kwestią – każdy niemowlak jest zupełnie innym dzieckiem i inne mogą być przyczyny obserwowanych trudności.
Czasem już nawet jedna wizyta jest w stanie pomóc rodzicom i dziecku przy prowadzeniu odpowiedniej pielęgnacji, zabaw wspierających prawidłowy rozwój.
Każda wizyta u fizjoterapeuty jest kompleksową jednostką terapeutyczną. Rozpoczyna się od badania dziecka i oceny aktualnego stanu. Następnie terapeuta prowadzi ćwiczenia fizjoterapeutyczne. W zależności od potrzeb, może stosować różne techniki, takie jak mobilizacje stawów, taping, masaż. Równolegle przeprowadza instruktaż dla rodziców oraz przekazuje uwagi co do pielęgnacji i kontynuacji terapii oraz wytyczne dla dalszego postępowania. W trakcie sesji odpowiada też na wszystkie pytania – warto przygotować listę pytań i wątpliwości przed spotkaniem z rehabilitantem.
Sesje terapeutyczne zazwyczaj trwają od 30 do 60 minut, a ich częstotliwość zależy od specyfiki problemu – może to być od kilku spotkań tygodniowo do regularnych, comiesięcznych wizyt. Proces terapii zależy od rodzaju zaburzenia – może trwać od jednego spotkania, do kilku tygodni czy nawet wielu miesięcy, a w przypadku poważniejszych schorzeń – być częścią stałego wsparcia rozwojowego dziecka.
Cele rehabilitacji
Główne cele rehabilitacji u małych dzieci to:
- Wywoływanie i utrwalanie pożądany wzorców ruchowych;
- Wsparcie prawidłowego rozwoju psychomotorycznego i sensorycznego;
- Korygowanie zaburzeń napięcia mięśniowego (hipertonia lub hipotonia);
- Wspomaganie do obrotu, siadu, chodu;
- Rozluźnienie okolicy kości krzyżowej, miednicy, łopatki;
- Wspomaganie sięgania i obrotu na brzuch
- Zapobieganie wadom postawy – profilaktyka skoliozy czy płaskostopia, oraz wspieranie prawidłowej biomechaniki ruchu
- Stymulacja układu nerwowego co wpływa na lepsze przetwarzanie bodźców z otoczenia i efektywniejsze działanie układów ruchowych;
- Monitorowanie rozwoju niemowlęcia.
Wykorzystywane metody
Terapia NDT Bobath - technika, stosowana w rehabilitacji dzieci z zaburzeniami neurologicznymi. Skupia się na regulacji napięcia mięśniowego oraz stymulacji prawidłowych wzorców ruchowych.
Kinezyterapia - terapia ruchem - obejmuje ćwiczenia mające na celu poprawę siły mięśniowej, koordynacji oraz równowagi.
Masaż terapeutyczny - jest często stosowany jako uzupełnienie innych form terapii. Może obejmować różne techniki dostosowane do specyficznych potrzeb dziecka, takie jak masaż twarzy czy masaż proprioceptywny.
Jakie są efekty rehabilitacji u małych dzieci?
Prawidłowo prowadzona rehabilitacja u wcześniaków i niemowląt przynosi zazwyczaj bardzo dobre efekty.
- Wspieranie rozwoju motorycznego – dziecko osiąga kolejne kamienie milowe, takie jak przetaczanie się, siadanie, raczkowanie czy chodzenie, w swoim tempie, ale w sposób bardziej harmonijny i kontrolowany.
- Normalizacja napięcia mięśniowego – fizjoterapia pomaga wyrównać obniżone lub podwyższone napięcie mięśniowe, co ułatwia dziecku płynne poruszanie się.
- Lepsza koordynacja i równowaga – terapia poprawia umiejętność panowania nad ciałem, co przekłada się na większą stabilność i sprawniejsze wykonywanie codziennych aktywności.
- Rozwój umiejętności sensorycznych – poprawa w przetwarzaniu bodźców zmysłowych pomaga dziecku lepiej reagować na otoczenie, co wpływa na jego zachowanie i zdolności ruchowe.
- Poprawa jakości życia – dzięki fizjoterapii dziecko lepiej funkcjonuje w codziennych sytuacjach, co wpływa pozytywnie na jego ogólne samopoczucie i komfort życia.
Udział i rola rodzica w rehabilitacji niemowląt
Rehabilitacja wymaga zaangażowania w proces rodziców/opiekunów, bo ćwiczenia powinny być wykonywane również poza sesjami, a dodatkowo rodzic powinien wspierać utrwalania prawidłowych nawyków i wzorców ruchowych.
W trakcie sesji fizjoterapeuta prezentuje ćwiczenia i prowadzi instruktaż oraz przekazuje informacje, w jaki sposób i z jaką częstotliwością należy wykonywać ćwiczenia w domu.
Zaangażowanie jako rodziców w proces terapii znacznie pomaga w osiągnięciu efektów terapeutycznych i wsparciu dziecka w optymalnym rozwoju motorycznym.
Prosimy też o obserwację zachowania i postawy dziecka oraz przekazywanie informacji terapeuci.
Gdzie się odbywa rehabilitacja noworodków i niemowląt?
Sesje terapeutyczne odbywają się stacjonarnie, w Centrum Fiklon, na ulicy Wielickiej 20, Kraków.
W przypadku rehabilitacji niemowląt nie ma możliwości realizacji zdalnej - konieczna jest wizyta w gabinecie.
Rehabilitacja niemowląt i noworodków odbywa się w nowoczesnych i pozbawionych dystraktorów gabinetach.
Umów się na konsultację
Czy każdy wcześniak wymaga rehabilitacji?
Nie wszystkie wcześniaki wymagają rehabilitacji, chociaż wiele z dzieci urodzonych przed planowym terminem powinno otrzymać takie wsparcie.
W przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie, decyzję i rekomendacje dotyczące rehabilitacji podejmuje lekarz – pediatra, neurolog dziecięcy lub neonatolog. Do podjęcia rehabilitacji w gabinecie prywatnym nie jest jednak potrzebne skierowanie od lekarza.
Fizjoterapeuta dziecięcy asystuje w rozwoju dziecka, wyłapując sygnały problemów rozwojowych.
Częstotliwość i intensywność terapii dobierana jest indywidualnie – może przybierać formę systematycznej rehabilitacji lub sporadycznej asysty i wsparcia diagnostyczno-terapetycznego połączonego z instruktażem dla rodzica.
Wskazania do rehabilitacji wcześniaków obejmują dzieci:
- urodzone przed 32. tygodniem ciąży;
- które osiągnęły wynik w skali Apgar poniżej 7 punktów;
- z opóźnieniem lub zaburzeniami rozwoju motorycznego lub sensorycznego;
- z niską masą urodzeniową;
- z ryzykiem mózgowego porażenia dziecięcego.
Wczesna stymulacja, wspomaganie rozwoju wcześniaków, rehabilitacja i odpowiednia pielęgnacja pomagają noworodkom w optymalnym rozwoju i osiągnięciu pełni ich możliwości rozwojowych.
W przypadku stwierdzenia potrzeby wsparcia w innych obszarach rozwoju, nasz fizjoterapeuta kieruje na konsultację z neurologopedą, neurologiem, psychologiem czy specjalistą od żywienia.
Regularna ocena przez specjalistów pozwala na dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb dziecka
Rehabilitacja niemowląt - jak się przygotować do wizyty?
Przed rozpoczęcie terapii niemowlęcia, warto przygotować dokumenty, wyniki badań oraz spisane wątpliwości.
Żeby pierwsze wizyta miała jak największą wartość i była pomocna, do konsultacji z fizjoterapeutą dziecięcym warto się trochę przygotować.
Bardzo pomocne w rozmowie będzie przyniesienie na rozmowę:
- książeczki zdrowia i wyników na siatkach centylowych,
- wyników prześwietleń (jeśli były wykonywane),
- wyników badań neurologicznych oraz od innych specjalistów, jeśli były realizowane,
- spisanie pytań i wątpliwości, które mają opiekunowie.
Przeczytaj więcej o rozwoju niemowląt
Umów się na konsultację