Terapia afazji
Terapia afazji u małych dzieci polega na systematycznym odbudowywaniu zdolności językowych, które zostały zaburzone. Specjalista neurologopeda stosuje ćwiczenia, aby wspierać dziecko w nauce komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Dzięki regularnym sesjom terapeutycznym oraz – co bardzo ważne – zaangażowaniu rodziców, wiele dzieci u których zdiagnozowano afazję, może osiągnąć poprawę w porozumiewaniu się i lepiej funkcjonować społecznie.
Jakie są wskazania do terapii afazji?
Terapia neurologopedyczna jest wskazana dla dzieci, które otrzymały diagnozę afazji. Dzieci z taką diagnozą mają zazwyczaj zauważalne trudności w rozumieniu i produkcji mowy, brak postępów w rozwoju językowym odpowiedni do ich wieku, a także problemy z nawiązywaniem kontaktu werbalnego.
Powoduje to frustrację dziecka związaną z niemożnością wyrażenia swoich myśli, zaburzenia artykulacji oraz trudności w nauce nowych słów i struktur gramatycznych.
Ze względu na dynamiczny rozwój układu nerwowego i jego ośrodków odpowiedzialnych za rozwój mowy oraz jego dużą plastyczność w pierwszych latach życia, wczesna diagnoza i interwencja logopedyczna są kluczowe dla podjęcia terapii i wsparcia rozwoju językowego dziecka.
Przed rozpoczęciem terapii konieczne jest przeprowadzenie pełnego procesu diagnozy afazji, aby wykluczyć inne źródła braku mowy u dziecka.
Jak przebiega i ile trwa terapia afazji u dzieci?
Na podstawie wyników diagnozy logopeda opracowuje spersonalizowany plan terapii, który może obejmować ćwiczenia poprawiające rozumienie mowy, rozwijanie umiejętności ekspresji werbalnej oraz ćwiczenia artykulacyjne. Regularne sesje terapeutyczne są wspierane przez ćwiczenia domowe, które rodzice wykonują z dzieckiem, co pozwala na utrwalenie zdobytych umiejętności. Postępy dziecka są systematycznie monitorowane i plan terapii jest odpowiednio modyfikowany, aby zapewnić jak najlepsze rezultaty.
Proces terapii afazji u dzieci obejmuje różnorodne ćwiczenia i metody dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka takie jak:
Ćwiczenia na rozumienie mowy
- Selektywne słuchanie: dziecko słucha poleceń i wykonuje odpowiednie czynności, np. wskazywanie obrazków na podstawie opisu logopedy.
- Kategorie semantyczne: sortowanie obrazków lub przedmiotów według kategorii, np. zwierzęta, owoce, przedmioty domowe.
Ćwiczenia na ekspresję werbalną:
- Powtarzanie słów i zdań: dziecko powtarza za logopedą proste słowa, a następnie coraz bardziej złożone zdania.
- Opowiadanie historyjek: dziecko opisuje ilustracje lub sekwencje obrazków, rozwijając umiejętność tworzenia zdań i opowieści.
Ćwiczenia artykulacyjne:
- Ćwiczenia motoryki artykulacyjnej: zabawy, które angażują mięśnie twarzy, języka i warg, np. dmuchanie baniek, naśladowanie odgłosów zwierząt.
Ćwiczenia fonetyczne:
- powtarzanie sylab, słów i zdań, które zawierają trudne dźwięki, aby poprawić ich wymawianie.
Metody wspomagające komunikację:
- Gesty i mimika: wykorzystywanie gestów i mimiki, aby wspierać zrozumienie i produkcję mowy.
- Alternatywne i wspomagające metody komunikacji (AAC): wprowadzanie symboli, obrazków lub technologii, takich jak komunikatory elektroniczne, aby dziecko mogło wyrażać swoje potrzeby i myśli.
Ćwiczenia interaktywne:
- Gry i zabawy językowe: logopeda wprowadza różne gry, które angażują dziecko i uczą poprzez zabawę, np. zgadywanki, memory z obrazkami.
- Rymowanki i piosenki: śpiewanie prostych piosenek i recytowanie rymowanek, co pomaga w rozwijaniu pamięci słuchowej i rytmu mowy.
Ćwiczenia rozwijające pamięć i koncentrację:
- Sekwencje ruchowe i dźwiękowe: powtarzanie sekwencji ruchów lub dźwięków, co rozwija zdolność koncentracji i pamięci operacyjnej.
Cele terapii afazji
Długoterminowym celem terapii afazji jest maksymalizacja potencjału komunikacyjnego dziecka w ramach indywidualnych możliwości dziecka oraz jego zdolności do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym i edukacyjnym.
Terapia dąży do osiągnięcia jak największej niezależności komunikacyjnej, poprawy jakości życia oraz integracji dziecka w jego naturalnym środowisku.
Cele terapii afazji u dzieci obejmują kilka kluczowych obszarów:
- Poprawa zdolności rozumienia języka (kompetencja receptywna)
- Poprawa zdolności ekspresji językowej (kompetencja ekspresywna): rozwijanie zdolności do tworzenia spójnych wypowiedzi czy usprawnianie umiejętności gramatycznych i składniowych w mowie spontanicznej.
- Poprawa artykulacji i fonologii: ćwiczenie poprawnej produkcji dźwięków mowy i ich sekwencji.
- Rozwój umiejętności komunikacji alternatywnej i wspomagającej (AAC) – Integracja metod AAC w codziennej komunikacji dziecka.
- Zwiększanie płynności i rytmu mowy poprzez ćwiczenia rytmiczne i intonacyjne.
- Wzmacnianie umiejętności społecznych i pragmatycznych – nauka odpowiedniego stosowania języka w różnych kontekstach społecznych.
Wykorzystywane metody
Nasi terapeuci stosują różne metody i narzędzia w trakcie terapii, które dostosowane są do typu i etiologii zaburzenia.
W obrębie tych metod można wyróżnić m.in.:
- Metoda rozhamowująca - praca nad automatyzacją mowy;
- Metody stymulujące, uwzględniające zainteresowania i osobowość dziecka;
- Metody uprzedzania - umożliwienie dziecku odnalezienia się w różnych środowiskach;
- Ćwiczenia praksji oralnej (ćwiczenia aparatu mowy);
- Trening słuchowy - różnicowanie fonemów i ćwiczenia pamięci słuchowej;
- Praca nad prawidłowym torem oddechowym;
- Trening obróbki pokarmowej (gryzienie, odgryzanie, żucie);
- Ćwiczenia motoryki małej i dużej;
- Usprawnianie analizy i syntezy wzrokowej.
Jakie są efekty terapii afazji u małych dzieci?
Skuteczność terapii zależy od wielu czynników, w tym etiologii zaburzenia, głębokości powstałych zaburzeń neurologicznych, wieku pacjenta, oraz rozmiaru i lokalizacji uszkodzenia mózgu.
Efekty, które chcą osiagnąć terapeuci dzięki systematycznej terapii afazji to między innymi:
- Poprawa zdolności językowych, wyraźniejsza i bardziej zrozumiała wymowa, zwiększenie płynności i rytmu mowy, lepsze umiejętności inicjowania, podtrzymywania i kończenia rozmów.
- Prowadzi to do zwiększenia motywacji do podejmowania prób komunikacji i lepszej integracja z grupą rówieśniczą i aktywne uczestnictwo w zajęciach edukacyjnych.
Afazja jest zaburzeniem złożonym i trudnym w terapii, z tego względu efekty terapii mogą być zauważalne dopiero po kilku miesiącach regularnej pracy.
Rozwój zdolności komunikacyjnych – w zależności od potencjału dziecka i przyczyn zaburzenia – może wymagać dłuższego czasu i systematycznej kontynuacji terapii.
Udział i rola rodzica w terapii
Terapia afazji wymaga zaangażowania nie tylko dziecka, ale też jego całego otoczenia – rodziców, opiekunów oraz osób, z którymi dziecko ma kontakt w placówkach edukacyjnych.
Zaangażowanie rodziców w proces terapii jest kluczowe, ponieważ to Wy spędzacie z dzieckiem najwięcej czasu i macie okazję stymulować je w sposób, który pomaga dziecku się komunikować i skupiać na umiejętnościach mogących pomóc w wywołaniu mowy.
Wsparcie w domu to bardzo ważny element – wprowadzenie zalecanych przez specjalistów ćwiczeń i stworzenie pozytywnego środowiska wspierającego dziecko jest konieczne, żeby pojawiła się pozytywna zmiana.
Prosimy Was też o obserwację i komunikację postępów – informacje o tym, jak dziecko się zachowuje i jakie dźwięki pojawiają się w jego ekspresji są bardzo przydatne w procesie.
Wasze zaangażowanie i współpraca w procesie terapeutycznym są nieocenione, ponieważ stanowią fundament dla skutecznego wspierania Waszego dziecka.
Gdzie się odbywa terapia afazji?
Spotkania odbywają się stacjonarnie, w Centrum Fiklon, na ulicy Wielickiej 20, Kraków.
W przypadku tej terapii nie ma możliwości jej realizowania zdalnie.
Umów się na konsultację
