Bilans rozwojowy dziecka
Pierwsze lata życia dziecka to okres niesamowitego wręcz rozwoju, zarówno w obszarze fizycznym jak i psychospołecznym. Dzieci rozwijają się w różnym tempie i każde z nich jest inne, ale warto upewnić się, czy ten proces przebiega zgodnie z uniwersalną ścieżką rozwoju.
Na czym polega bilans rozwojowy?
Bilans to okresowa diagnoza wielospecjalistyczna (prowadzona przez kilkoro specjalistów dziecięcych), prowadzona przy użyciu wystandaryzowanych narzędzi i list kontrolnych, opartych o normy rozwojowe.
Jej celem jest opisanie rozwoju dziecka w sposób funkcjonalny (umiejętności) i wychwycenie na wczesnym etapie ewentualnych zaburzeń lub blokad rozwoju.
Ocena rozwojowa prowadzona przez 3 specjalistów:
- Neurologopeda
- Fizjoterapeuta
- Specjalista rozwojowy
Jedna wizyta diagnostyczna - wygoda dla rodzica i dziecka (czas trwania - ok. 90 minut)
Diagnoza poprzedzona ankietą rozwojową
Umów bilans rozwojowy -->
Rola wczesnej diagnozy i szybkiej interwencji
Celem okresowej diagnozy jest nie tylko wczesne wykrycie ewentualnych zaburzeń, ale również zidentyfikowanie i wzmocnienie mocnych stron dziecka, co umożliwia skuteczniejsze planowanie wsparcia edukacyjnego i terapeutycznego.
Rozwój dziecka postępuje bardzo szybko, a plastyczność mózgu na wczesnych etapach rozwoju jest wprost fenomenalna. Wczesne wykrycie trudności czy zaburzeń (opóźniony rozwój mowy, nieprawidłowości w napięciu mięśniowym, zaburzenia ze spektrum autyzmu, zaburzenia uwagi, afazja) pozwala na błyskawiczne podjęcie terapii.
Indywidualnie dobrana terapia – dobrze prowadzona, przy udziale rodziców i otoczenia dziecka – może wyeliminować zaburzenie lub – w przypadku zaburzeń neurorozwojowych – zniwelować jego wpływ na funkcjonowanie dziecka.
Kiedy przeprowadzamy bilans rozwojowy dziecka?
Bilanse rozwojowe w Fiklonie prowadzone są okresowo i regularnie.
Pierwsze spotkanie ze specjalistami rekomendujemy już w pierwszym kwartale życia dziecka.
Wczesna, profilaktyczna ocena dziecka jest istotna, bo im wcześniejszy etap rozwoju dziecka, tym lepszy efekt można uzyskać w podejmowanej terapii.
Kolejne diagnozy optymalnie jest przeprowadzać w wieku:
- przed 3 miesiącem życia;
- 6 miesięcy;
- 12 miesięcy;
- 18 miesięcy;
- 2, 3, 4, 5, 6 i 7 lat życia.
Co podlega ocenie?
W zależności od wieku dziecka, zwracamy szczególną uwagę na różne aspekty rozwoju.
Pierwsza diagnoza to przede wszystkim ocena napięcia mięśniowego i fizycznego rozwoju dziecka, przeprowadzana przez fizjoterapeutę.
Neurologopeda prowadzi ocenę miofunkcjonalną (aspekty karmienia, przełykania i oddychania), a specjalista rozwojowy śledzi przebieg rozwoju psychomotorycznego.
W kolejnych latach coraz większą wagę przykładamy do rozwoju poznawczego i językowego, pojawiają się też spotkania ze specjalistą żywienia, kiedy dziecko zaczyna rozszerzać dietę.
Przecież bilans prowadzi pediatra. Czy to nie wystarczy?
W ramach opieki pediatrycznej przeprowadzane są kilkukrotnie bilanse rozwojowe obejmujące wywiad z rodzicami, pomiary wagi i wzrostu dziecka oraz porównanie ich z normami na siatkach centylowych.
Lekarz-pediatra sprawdza też funkcjonowanie zmysłów wzroku i słuchu oraz przeprowadza podstawowe badanie fizykalne. Ma to na celu wychwycenie ewentualnych nieprawidłowości rozwojowych i skierowanie na dalszą pogłębioną diagnostykę medyczną.
Bilans taki ma nieocenioną wartość w przypadku pojawiających się wątpliwości co do prezentowanych przez dziecko zachowań: czy mieszczą się one jeszcze w granicach normy czy też wymagają dalszej pogłębionej diagnostyki i interwencji terapeutycznej.
Co jest oceniane w trakcie bilansu
Jako uzupełnienie badania medycznego, proponujemy badanie przesiewowe obejmujące sfery nie ujęte w badaniu pediatrycznym.
Fizjoterapeuta, neurologopeda i specjalista rozwojowy ocenią prawidłowość rozwoju mowy, motoryki dużej i małej, napięcia mięśniowego, umiejętności poznawczych i reakcji emocjonalnych oraz prawidłowości rozwoju społecznego.
Obszary, które podlegają diagnozie w trakcie bilansu to (i wybrane diagnozowane zagadnienia):
- Obszar ruchowy i fizyczny:
- kształt twarzoczaszki;
- reakcje i odruchy;
- napięcie mięśniowe;
- postawa;
- równowaga, chodzenie, bieganie;
- motoryka precyzyjna;
- Mowa i artykulacja:
- funkcje prymarne;
- budowa anatomiczna;
- funkcje mięśni traktu ustno – twarzowego;
- obróbka pokarmu;
- sprawność narządów mowy;
- artykulacja głosek;
- ocena wędzidełka języka;
- Emocje i zachowania społeczne:
- różnicowanie osób;
- komunikacja potrzeb;
- ekspresja emocjonalna;
- empatia;
- Obszar poznawczy:
- zabawa;
- naśladowanie;
- reakcje emocjonalne na osoby;
- dzielenie pola uwagi.
Jak przebiega bilans rozwojowy dziecka?
Ankieta rozwojowa
Kwestionariusz wypełniany przed wizytą przez rodziców zawierający informacje o ważnych wydarzeniach w życiu dziecka i postępach rozwojowych.
Diagnozy specjalistyczne
W zależności od wieku dziecka, spotykają się z nim specjaliści rozwojowi, fizjoterapeuci, neurologopedzi czy specjaliści od żywienia i przeprowadzają diagnozę rozwojową.
Rekomendacje dla opiekunów
W trakcie rozmowy podsumowującej, nasz Opiekun przedstawi syntezę obserwacji. Przekazujemy informacje o przebiegu rozwoju, mocnych stronach dziecka i obszarach, które mogą wymagać dodatkowej stymulacji.
Kto prowadzi bilans rozwojowy?
Ile kosztuje bilans rozwojowy?
Pełny proces diagnozy (2 spotkania)
Ankieta rozwojowa
Wizyta – diagnoza 3 specjalistów
Opinia i podsumowanie wyników
Omówienie wyników